Wetenschappelijke Artikelen |

De bijzondere nabij-de-doodervaring van Pamela Reynolds
Toelichting: Een nabij-de-doodervaring die optrad tijdens een zware hersenoperatie, waarbij het lichaam was afgekoeld tot ca 15 graden celcius. Daardoor werd het hart stilgelegd en waarbij geen enkele hersenactiviteit werd gemeten. Toch had Pamela Reynolds een “klassieke” nabij-de-doodervaring. Daarbij kon ze ook nauwkeurig een aantal gebeurtenissen navertellen die hadden plaats gevonden in de operatiekamer.
Klik: Pamela Reynolds, een overdruk uit Terugkeer, pdf-bestand

De blinde NDE’ster die tijdens haar ervaring kon “zien”
Toelichting: Vicky Noratu is blind vanaf haar geboorte. Zij weet dus niet wat “zien” is. Zij weet dus ook niet wat zwart is, wit, rood, groen, of wat dan ook. Toch kon zij “zien” tijdens haar nabij-de-doodervaring. Overdruk van artikel in Terugkeer.
Klik: blinde bde-ster, een overdruk uit Terugkeer, pdf-bestand

Het geval Al Sullivan – Een nabij-de-Dood Ervaring met paranormale indrukken
Door Titus Rivas
Emily Williams Cook, Bruce Greyson en Ian Stevenson publiceerden in 1998 een artikel over mogelijk bewijsmateriaal dat bijna-doodervaringen kunnen bieden voor een overleven na de dood. Het bewijskrachtigste geval uit dit artikel is de BDE van Al Sullivan. De patiënt nam hierbij, terwijl hij bewusteloos en geheel verdoofd was, een unieke persoonlijke gewoonte van zijn chirurg waar. Er zijn betrouwbare getuigen voor deze gewoonte en tevens voor het moment waarop Sullivan voor het eerst over zijn waarneming sprak, namelijk onmiddellijk na zijn operatie. De auteur staat beknopt stil bij het geval en onderschrijft het pleidooi van de wetenschappers voor meer onderzoek op dit gebied.
Lees meer …

Cardioloog Pim van Lommel reageerde op een skeptisch artikel
Op dringend verzoek van de redactie van “Terugkeer” ben ik bereid een reactie te schrijven op het artikel “Sterfelijke Geest” door J.W. Nienhuys in Skepter Herfst 2004 (tijdschrift van de Stichting Skepsis; het betreffende artikel was een bespreking van Gerarld Woerlee’s boek Mortal Minds – ook besproken door Titus Rivas in Terugkeer 15-1). Ik heb eigenlijk steeds minder behoefte om inhoudelijk te reageren op wetenschappelijk ongefundeerde en soms gewoon onzinnige argumenten, die verzonnen worden door materialistische skeptici om de BDE puur fysiologisch te willen verklaren. Maar genoemd artikel van Nienhuys kan haast niet onbesproken blijven.
Lees meer …

Kinderen en Bijna-doodervaringen – enkele vertellingen
Door Phyllis Atwater
Sinds 1978 is het onderzoek naar het fenomeen bijna-dood ervaringen mijn voornaamste werkgebied geweest. Ik gebruik politiële onderzoekstechnieken als basis voor mijn onderzoekswerk. Sommige van mijn bevindingen zijn wetenschappelijk geverifieerd in prospectieve studies.
Lees meer …

Een NDE van 2400 jaar geleden: Soldaat ER
Toelichting: In boek 10 van “De Staat” vertelt de grote filosoof Plato wat de soldaat ER na diens (bijna)dood overkwam. Jim van der Heijden vertelt het na en stelt vast dat wat ER beleefde sterke overeenkomsten heeft met wat tegenwoordig bekend is van de NDE.
Klik: Soldaat ER – pdf-bestand

NDE, BLE en een opvallende genezing
Toelichting: Een NDE bestudeerd tijdens een prospectief onderzoek, met bevestigde buitenlichamelijke waarnemingen en een onverklaarde genezing.
Penny Sartori, R.G.N., Ph.D., Morriston Ziekenhuis, Swansea, Zuid-Wales, Paul Badham, Ph.D.; Alister Hardy Centrum voor Onderzoek naar Religieuze Ervaringen, Universiteit van Wales, Lampeter;Peter Fenwick, M.B.B.Chir., D.P.M., Faculteit Geestelijke Gezondheid, Southampton, Instituut voor Psychiatrie, Kings College, Londen.
Oorspronkelijk gepubliceerd in het Journal of Near-Death Studies, 25(2), Winter 2006, blz. 69-83. Vertaald door drs Titus Rivas, met schriftelijke toestemming van zowel hoofdauteur Penny Sartori alswel Bruce Greyson, hoofdredacteur van het JNDS.
Klik: Penny Sartori – pdf-bestand

Onbewezen, onverklaard, echt
Door Jim van der Heijden
“Ik heb een ervaring gehad die ik niet kan bewijzen. Ik kan haar niet eens verklaren, maar alles wat ik als mens weet, alles wat ik ben, zegt me dat die echt was. Ik maakte deel uit van iets heerlijks, iets dat me voor altijd heeft veranderd, een visioen van het universum dat ons onweerlegbaar zegt hoe klein en onbetekenend en hoe zeldzaam en kostbaar we allemaal zijn. Een visioen dat ons zegt dat we behoren bij iets dat groter is dan wijzelf. Dat wij niet alléén zijn, dat niemand van ons alleen is.”
Uit: “Contact” (C. Sagan), geciteerd in Waarom God niet verdwijnt” (A. Newberg e.a.)
Lees meer …

Het artikel in The Lancet door Pim van Lommel, et al. , d.d. 15-12-2001
Toelichting: Hier begon het allemaal mee, i.e. het geruchtmakende verslag van het Nederlandse onderzoek (onder auspices van Stichting Merkawah – voorloper van NetwerkNDE) dat werd verricht op 334 mensen die klinisch dood waren geweest als gevolg van een acute hartstilstand. De onderzoekers maken duidelijk dat tal van veronderstellingen over de nabij-de-doodervaring die tot dan geopperd waren, weinig of geen grond hebben. Is tot nu toe het meest uitgebreide en degelijkste onderzoek geweest naar de nabij-de-doodervaring.
Ga eerst naar de Nederlandstalige samenvatting – van daaruit kunt u doorklikken naar het pdf-bestand van het originele artikel

Om even bij stil te staan
Door Rudolf Smit
In oktober 2018 is het 30 jaar geleden, dat Stichting Merkawah, de vroegere naam van Stichting Netwerk NDE, werd opgericht. Een aardig overzicht over de eerste 2 decennia werd gegeven in de Terugblik bij het 20-jarig jubileum in 2008. Nu we 10 jaar verder zijn is het aardig om te zien welke ontwikkelingen er in de afgelopen jaren zijn gewee
Lees meer…

Verslag 5e Symposium “Schnittstelle Tod” over paradigmaverschuiving mbt ‘Brein-Bewustzijn’
Onder ‘Documentatie>Non-lokaal bewustzijn’ hebben Raymond Saerens en Stephan Schwartz in enkele artikelen al aandacht besteed aan de ontwikkelingen in het zgn “brein-bewustzijn” debat, terwijl onder Boeken gerefereerd wordt aan Alan Hugenot en Mark Gober mbt de lopende paradigma verschuiving van opvattingen rond het bewustzijn. Dat gaat over de materialistisch-fysicalistische benadering op basis van de achterhaalde Newtoniaanse fysica in vergelijking met de op kwantum-theoretische basis gefundeerde opvattingen over het bredere allesomvattende non-lokale bewustzijn.
Daarin wordt de materialistische opvatting aangetast, dat slechts de fysieke hersenen het bewustzijn in het mentale domein zouden kunnen produceren, terwijl nieuwere inzichten er steeds meer op beginnen te wijzen, dat het metafysische domein van de mentale wereld het primaat heeft boven de materiële werkelijkheid of dat mogelijk de hele werkelijkheid meer dualistisch opgevat zou moeten worden als een combinatie van het lokale en het non-lokale bewustzijn, zoals bijvoorbeeld verwoord door Prof. Hans-Peter Dürr, voormalig directeur van het Max Planck instituut.

Over die ontwikkeling gaat het bijgaande verslag van enkele presentaties van Raymond Saerens van het tweejaarlijks symposium van 8 november 2017 in Aken van onze Duitse zustervereniging Netzwerk Nahtoderfahrung (N.NTE). Dat betreft een samenvatting van de presentaties van:
– Hemzelf over “Hoe (on)wetend de natuurwetenschappen van vandaag zijn?”
– Klaus Müller, kapitein, stelde vanuit verschillende invalshoeken liefde en wijsheid voorop vertelde vanuit zijn hospice ervaring, dat men stervenden werkelijk helpt met bewustmaking van de NDE.
– Eloïs Serwaty, voormalig voorzitter van NDE Duitsland met “Die Brüche des Lebens sind die Einfallstore des Unendlichen” (‘de breekpunten van het leven zijn de invalshoeken van het oneindige’)
– Jürgen Bruhn als theoloog, filosoof en docent over “Nahtoderfahrungen als Thema im Unterricht” (NDE’s als onderwijsthema) en
– Prof.dr.-ing. Ralph Otte die in zijn presentatie stelde, dat geestelijke fenomenen niet het gewenste onderwerp van studie vormen in de natuurwetenschappen, waarbij er steeds meer aanwijzingen zijn dat het klassieke, materialistische wereldbeeld aan zijn verklaringsgrenzen gekomen is. Nadat hij eerst stilstond bij een aantal fenomenen, die de wetenschap niet kan verklaren, stelde hij voor hoe men de geest in de natuurwetenschappen zou kunnen integreren om zo in de toekomst enkele ‘ongelooflijke’ fenomenen van onze hersenen wetenschappelijk wél zou kunnen verwerken. De geavanceerde wetenschap heeft op sommige gebieden een dogmatisme voortgebracht, dat de indruk wekt, dat alleen deze of die ideeën over de wereld in principe aanvaardbaar zouden zijn.

Dit soort contacten ondersteunt steeds weer het gevoel van de ware aard van de NDE . Vele academici ondersteunen die authenticiteit en er wordt in centra voor bewustzijnsonderzoek zoals het IONS (‘Institute of Noetic Sciences’ in de USA) zeer ernstig werk gemaakt van de studie van het bewustzijn en de verschillende bewustzijnstoestanden, waardoor de aanwijzingen naar de ware aard van de NDE en het bewustzijn zullen groeien, evenals mbt de beperkingen om via de materialistische weg en het klassieke denkkader dat inzicht te vergroten. Een nieuwe studie van NDE-onderzoekers Bruce Greyson en Michael Nahm betreft bijvoorbeeld mensen die normaal bewust functioneren maar amper hersenweefsel bezitten (hydrocefalie), laat staan dié hersengebieden die door de gevestigde neurowetenschappen noodzakelijk worden geacht voor ‘het voortbrengen van bewustzijn’.

Het verklaren van de NDE met de nieuwste, moderne wetenschappelijke inzichten, met name uit de kwantumfysica, de parapsychologie, de microbiologie en de kosmologie, met het primaire karakter van bewustzijn en het epi-fenomenale karakter van materie, is eenvoudiger dan met de gangbare, bekrompen materialistische. Dat bewustzijn via de hersenen interacteert met de materiële wereld, is waarschijnlijker en een eenvoudigere verklaring dan dat de stoffelijke hersenen ons bewustzijn produceren. Zeker als we weten dat deze hersenen voor 99% uit lege ruimte bestaan en dat de overige 1% vaste deeltjes (moleculen, atomen, subatomaire deeltjes) op kwantumfysisch niveau onstoffelijk zijn. Zoals blijkt uit alle moderne bevindingen van de kwantumfysica, ook in de kosmologie: uiteindelijk is het weefsel van het universum onstoffelijk, zeg maar… bewustzijn.
Lees meer …

Recensie door Neal Grossman van Wat een stervend brein niet kan
Het boek Wat een stervend brein niet kan, door Titus Rivas, Anny Dirven en Rudolf Smit (Uitgeverij Elikser, 2013) werd in 2016 vertaald in het Engels en uitgegeven door IANDS USA (International Association for Near-Death Studies). In dit boek, geheten The Self Does Not Die worden meer dan 100 casussen opgevoerd van Nabij-de-Dood-Ervaringen (NDE’rs) gedurende welke door de ervaarder – dus tijdens diepe fysieke bewusteloosheid – waarheidsgetrouwe observaties van de omgeving werden gedaan die naderhand door onafhankelijke derden konden worden geverifieerd èn bevestigd. Dit soort waarnemingen geven sterke bewijskracht aan de hypothese dat het “Zelf”, i.c. het bewustzijn, zelfstandig en gescheiden van het fysieke lichaam kan functioneren.
Hieronder treft u een zeer lovende en uitgebreide recensie van dit boek, geschreven door emeritus hoogleraar wetenschapsfilosofie Neal Grossman van de universiteit van Illinois te Chicago. Deze recensie is vertaald door Jacqueline de Leeuw-Schippers.

Klik hier voor de recensie.

De “Gebitman”
Toelichting: De beroemde (en beruchte) anekdote over de klinisch dode man wiens gebit was weggemaakt.
Het artikel in The Lancet waarin het onderzoeksteam van Netwerk NDE op 15 december 2001 de resultaten van een decennium-lang onderzoek naar nabij-de-doodervaringen bekend maakte, was onder andere geïllustreerd met een anekdote over een klinisch dode man wiens gebit uit zijn mond werd genomen en weggelegd vlak voordat hij werd gereanimeerd.
Het verhaal gaat dat de man tijdens zijn reanimatie een buiten-lichamelijke ervaring had en vanaf het plafond alles meebeleefde. Naderhand werd de verpleegkundige er door de patiënt op aangesproken: “jij weet waar mijn gebit is”. Vanzelfsprekend was de verpleegkundige hierover uitermate onder de indruk, want bij zijn weten was de patiënt tijdens de reanimatie, die zeker een uur duurde, er heel slecht aan toe en volledig buiten bewustzijn, in casu, klinisch dood.
Deze anekdote was een eigen leven gaan leiden en er kwamen allerlei onoordeelkundige reacties op. Vandaar dat een team van Netwerk NDE besloot de betreffende verpleegkundige op te sporen teneinde na te gaan wat er werkelijk gebeurd was. Hieronder treft u een zestal artikelen aan, allemaal overdrukken uit “Terugkeer”, het kwartaaltijdschrift van Netwerk NDE. [Let op: al deze bestanden staan nog op de oude site]

Zie ook de twee Engelstalige artikelen op deze site (top menu, onder het item Engels).

Oprechte waarnemingen tijdens NDE/BLE
Toelichting: Een van de kenmerken van een NDE is de buitenlichamelijke ervaring. Talloos zijn de verslagen van NDE’rs die naderhand precies konden vertellen wat er met hen gebeurde tijdens operaties gedurende welke ze even klinisch dood waren. Doorgaans wordt aan zulke verklaringen weinig geloof gehecht. Echter, cardioloog en NDE-onderzoeker Michael Sabom had reeds in de tachtiger jaren uitgebreid studie gemaakt van zulke waarnemingen en kan slechts tot de conclusie komen dat zulke waarnemingen wel degelijk plaats vinden. Daarbij heeft hij de verklaringen vergeleken van geopereerden die een NDE hadden gehad, met geopereerden die het zonder NDE moesten doen.
Klik: Artikel over veridieke waarnemingen (pdf-bestand)

De Bruce Greyson-lezing van Dr Peter Fenwick
Toelichting: De Britse neuro-psychiater Dr Peter Fenwick is een van werelds bekendste NDE-onderzoekers. Tijdens de jaarlijkse Bruce Greyson-lezing op het congres van de Amerikaanse IANDS (International Association of Near-Death Studies) van 2004 gaf hij een hoogst interessant totaal overzicht van de tot dan toe verzamelde kennis over de NDE.
Klik: overdruk uit Terugkeer, als pdf-bestand

Near-Death Experience, Consciousness, and the Brain door Pim van Lommel
Toelichting: Engelstalig artikel in het wetenschappelijke tijdschrift “World Futures”, No 62, 134-156, 2006.
Hierin geeft Van Lommel zijn inzichten.
Klik: pdf-bestand PvL-NDE, Consciousness etc

Wetenschap en NDE
(Juli 2007:) Hieronder treft u drie artikelen aan die gedurende 2006 werden gepubliceerd in Terugkeer.
Het is een zeer gedegen reeks over Wetenschap en BDE (NDE), geschreven door Jim van der Heijden. Er aan vooraf gegaan was een diepgaande discussie tussen hem en Ruud van Wees. Ook deze discussie vindt u hier en kunt u net als de drie artikelen desgewenst binnenhalen. Al deze artikelen zijn beschikbaar als pdf-bestanden.

Muthos & Logos Discussie tussen Jim van der Heijden en Ruud van Wees

Bezwaren tegen reïncarnatie niet steekhoudend!
Toelichting: Wie het verschijnsel NDE bestudeert komt vrijwel onvermijdelijk in aanraking met het begrip “reïncarnatie”. Met name nogal wat skeptici wijzen dit idee categorisch af. Een van de tegenargumenten waar ze mee komen aandragen is dat er “vroeger nooit zoveel mensen hebben geleefd als er nu op de wereld zijn”. Jim van der Heijden laat in het artikel zien dat dit argument niet opgaat.
Klik: bezwaren tegen reïncarnatie — pdf-bestand

Over Visuele Waarneming
Door Pim van Lommel
Naar aanleiding van het verhaal van Vicky Noratuk, een volledig blinde BDEster die letterlijk het licht zag, dringt de vraag zich op hoe wij ook onder normale omstandigheden waarnemen. Hoe komt visuele waarneming tot stand, en welke rol spelen onze zintuigen, onze hersenen, ons bewustzijn en ons “Ik” hierbij? Mijn stellige overtuiging is dat het je bewustzijn is dat waarneemt, en niet je ogen of je hersenen.
Lees meer …

Toegang tot het geheugen van het Universum
Door Ludwig de Vocht
Sommige BDE’ers krijgen tijdens hun ervaring toegang tot Absolute Kennis. Andere BDE’ers krijgen tijdens hun levensterugblik toegang tot de gevoelens en emoties van mensen met wie ze in interactie zijn getreden. De toegang tot een zeer bijzondere vorm van informatie staat hier centraal. Dit opmerkelijke aspect van de bijnadoodervaring sluit erg nauw aan bij de wetenschappelijke ontwikkelingen in onze moderne informatiemaatschappij. Sommige wetenschappers vermoeden immers het bestaan van een allesomvattend informatieveld en hebben hun hoop gesteld in het zogenaamde zero point field of nulpuntenergieveld. De speurtocht naar dit veld vormt het hoofdthema van twee erg interessante, recent verschenen boeken: Kosmische visie van Ervin Laszlo en Het veld van Lynne McTaggart.
Lees meer…